Wat wordt er onder Flexibelgoed verstaan?
De letterlijke betekenis van het woord ‘vastgoed‘ betekend ‘niet verplaatsbaar goed‘ (Bron: VanDale online woordenboek). Met Flexibelgoed wordt er dan ook gedoeld op wel verplaatsbaar goed.
[ Flexibelgoed is ook een term gebruikt door Profilers Communicatie voor ruimteverhuur als flexibele werkplek. Deze heeft niets te maken met dit onderzoek ]
Hoe maak je vastgoed flexibel?
Om deze vraag te beantwoorden kijken we naar de oudste vorm van ‘flexibel bouwen‘: LEGO
Het principe van LEGO kent iedereen en is vrij simpel:
1. bouwdelen worden geprefabriceerd met een beschrijving erbij hoe deze in elkaar kan worden gezet.
2. bouwdelen worden in elkaar gezet tot een product.
3. het product wordt gebruikt.
4. wanneer het product niet meer gebruikt wordt, kan deze uit elkaar worden gehaald, om vervolgens de bouwdelen te gebruiken om een nieuw product te maken.
5. zodra er niks meer gedaan wordt met de bouwdelen worden deze opgeslagen tot deze weer nodig zijn.
Het bruggetje is nu makkelijk te maken. Zo kunnen we ook ons vastgoed gaan produceren en gebruiken. De principes lijken erg veel op het verhaal van IFD. Maar ook andere systemen hebben veel gelijkenissen met LEGO, zoals een systeem van bouwdozen.
Wat is IFD? IFD staat voor Industrieel, Flexibel en Demontabel. Bouwdelen worden in de fabriek geproduceerd, op de bouwplaats in elkaar gezet, na gebruik gedemonteerd en mogelijk hergebruikt in een volgend bouwproject.
In de praktijk werkt IFD voor langdurig gebruik heel anders. Deze wordt, als we deze met LEGO vergelijken, voornamelijk toegepast met alleen de eerste 3 principes:
1. Industriële bouwdelen
2. In elkaar zetten op de bouwplaats
3. Gebruik
Waarschijnlijk worden de laatste 2 stappen niet toegepast omdat deze erg lastig uit te voeren zijn. Bouwdozen kennen daarentegen wel alle 5 principes. Bouwdozen zijn geprefabriceerde ruimtes van meestal dezelfde afmeting die constructief en bouwfysisch op zichzelf kunnen staan (BUKO). Hierin is de inbouw meestal al ingevoegd.
In het schema hieronder worden LEGO, IFD [praktijk] en Bouwdozen met elkaar vergeleken. Met IFD [praktijk] wordt een bouwsysteem van prefabelementen zoals we die nu kennen bedoeld.
In het onderzoeksrapport zijn de punten in dit schema toegelicht. Deze staat niet op de site weergegeven.
Conclusie vergelijking
Te zien is dat het Bouwdozensysteem maar minimaal gebruikt wordt en dat ontwerpvrijheid er wel degelijk toe doet.
Als basis moeten we ons afvragen:
Hoever moeten we onze ontwerpvrijheid inperken voor standaard projecten als wonen en kantoren zodat hergebruik van bouwdelen op grote schaal kan worden toegepast? Of zijn we daar te egoïstisch voor en willen we allemaal ons eigen dingetje ontwerpen?
Onderzoek
Als we onze ontwerpvrijheid beperken kunnen er meer problemen die IFD [praktijk] kent goed gaan worden ingeperkt. Hiervoor moet het volgende worden uitgezocht:
1. Wat worden de standaardmaten voor elementen en hoe beperken we de ontwerpvrijheid zo minimaal mogelijk?
2. Hoe te handelen met de materialen die allemaal een andere levensduur hebben?
5a. Hoe maken we een systeem dat makkelijk te monteren en te demonteren is?
5b. Hoe maken we de aansluiting van bouwdelen zo dat het voldoet aan alle bouwkundige, constructieve en bouwfysische eisen?
Deze punten mogen niet te veel ontwerpvrijheid wegnemen. Als dat gebeurd komen we te dicht bij het Bouwdozen systeem en wordt het Flexibelgoed ook een vorm van tijdelijk gebruik.